Unorthodox Yazarı Deborah Feldman Kimdir?

Deborah Feldman Kimdir? Hayatını ve diziyi yakından inceleyelim.

Unorthodox Netflix’de gösterime girdikten sonra akıllarda kim bu “Deborah Feldman” sorusu eksik olmadı.

Eğer atlamak isterseniz, konu başlıkları:

1. Kimdir?
2. Kırılma Noktası
3. Kocası (Eşi)
4. Kitapları

Dizi ile başlayalım;

Dizinin Netflix‘de ki açıklaması şöyle; Brooklyn’li Yahudi bir kadın, görücü usulü evliliğinden ayrılıp Berlin’e gelir. Burada bir grup müzisyen ona evlerini açar. Ancak geçmişi onu burada da bulur.

Dizi Feldman’ın hayatını konu alıyor ve bizlere (kendisinden) kesitler sunuyor.

”Ortodoks Bir Kadın ve Berlin, işler başlamadan çığırından çıktacak gibi.”

Dizinin esinlenildiği kitap: Unorthodox: The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots

Türkçeye Çevrilmemiştir.

Peki Kimdir Bu Deborah Feldman?

(17 Ağustos 1986 doğumlu), günümüzde Almanya’nın Berlin şehrinde yaşayan Amerikan bir yazardır. 2012 de hayatını anlatan ve dizinin de konusu olan otobiyografisi Unorthodox:  The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots‘u yayınlamıştır.

Deborah Feldman Hayat Hikayesi

“Brooklyn, New York’un siyah-beyaz tarafında büyüdüm. Ailemdeki erkekler siyah şapkalar, siyah paltolar ve beyaz gömlekler giymişlerdi, siyah-beyaz kitaplar okudular ve parlak renklerin şeytanın işi olduğunu söylediler.”

Ben de kitaplar okudum, ama bunlar İbranice değil, İngilizceydi ve yasak halk kütüphanesinden geliyorlardı ayrıca siyah beyaz sayfalarında yabancı, heyecan verici bir dünya ile tanıştım. Anne of Green Gables’da ki baharatlı kızıl beni büyüledi; Küçük Kadınlar’da ki cinsiyetler birbirine karışması etkiledi ve devam etti, ancak çift cinsiyetli Jo’ya ne olursa olsun aşık oldum; ve Dickensian İngilizcesi kolay okumamasına rağmen, yine de görkemli yanları ile karşılaştım.

İngilizce kitaplar okuduğum için kötü bir kız olduğumu biliyordum. Siyah beyaz bir dünyada ya kötü ya da iyi olabilirsiniz. Yahudi ya da Yahudi değil. Arası yok! Belki bir shiksa gentile gibi kırmızı oje sürmedim, fakat kötü bir dünya da büyüyordum, kurgusal karakterler aracılığıyla vekaleten içinde yaşıyordum bu şehrin. Bir kuralı yıkarsanız, otomatik olarak Tanrı’nın kara listesindesiniz. Büyükbabam İngilizcenin saf olmayan bir dil olduğunu söylerdi ve onu herhangi bir şekilde kullanmanın Şeytan’ı kalbimin komutanı olarak kullanmak anlamına geleceğini söylerdi. Hiç şüphe yok ki, 10 yaşıma geldiğimde kalbim zaten tamamen karardı.

Hasidik topluluğundan ayrılmamın hiç kimseyi şaşırtmamasından şüpheliyim. Zeidy’imin öngördüğü gibi, şeytan tarafından baştan çıkarıldım. Bu küçük şeylerle başladı: şeffaf oje, ince göz kalemi, metroda bir yolculuk. Ama sonra dünyayı görmek, kot pantolon giymek, araba kullanmak, piyano çalmayı öğrenmek istedim – bunların hepsi benim durumumdaki bir kadın için imkansız hayallerdi. Açıkçası kitaplar işe yaradı. Onları hiç okumamış olsaydım, bu arzuların içimde yeşermesi imkansızdı.

Belki de bana günahkar düşünceler düşündüren sadece kitaplar değildi. Belki başkalarından örnek aldım. Elbette benden önce isyancılar vardı. Ruj süren ve dar eteklerle ana caddeden aşağıya inen kızlar vardı. Şehre geldiklerinde şapkalarını çıkaran, hamburger yiyip kızlarla konuşan çocuklar vardı. Gerçekten yanlış yaptığım tek şey, seküler kitaplar okumaktı.

Bir genç olarak Londra’yı ziyaret ettiğimde Stamford Hill’de bir otobüs durağında durduğumu hatırlıyorum, Harrods’a gitmek için en yeni Harry Potter kitabını satın alabilmek için… Confidence ‘de seksi bir film afişi dikkatimi çekti; dekolte bir mini elbise giymiş bir aktris, elleri kibirli bir şekilde kalçalarına yerleştirmişti.

Esmer oyuncuya yeniden hayranlıkla baktım. Hayal edebiliyor musun, dedim kendi kendime, böyle bir şey olmayı? Sadece havada kaybolmakla kalmayıp, yıllar sonra geride bıraktıklarıma muzaffer bir şekilde bakmak için yeniden ortaya çıkmak? Bunun düşüncesi beni heyecanlandırdı. Ayrılırsam, büyük bir şey olacağımı biliyordum. Oyuncu değil, ama belki JK Rowling gibi kitaplar yazardım. Belki ben de bir posterde görünürdüm ve tüm kasaba yanlarından geçerken benim hakkımda dedikodu yapardı.

Asilerin hikayeleri alışılmadık skandallardı. Şimdi, gittikçe daha baştan çıkaran yeni modernite dalgasında takip edilmesi imkansız olan kurallara aykırı davranan bütün bir genç Hasid nesli var. İPod çağında, masum bir kitabı gerçekten de yasaklayabilir miyiz? Bazı Hasidler kuralları nazikçe esnetmeyi tercih ederken, diğerleri onları açıkça çiğniyor. Yine de, genç isyancılar, gemiden yeni çıkmış göçmenler gibi ana akım kültüre akın ediyor, film biletleri ve erotik paçavralar satın almak için çat-pat İngilizceyi kullanıyorlar, beyaz gömleklerinin kollarını sıvayarak, maruz kalma eksikliğinden cildinin solukluğunu ortaya çıkarmak için. Yan bukleler kulaklarının arkasına düzgünce sıkışmış, parlak güneş ışığında sanki bir mağaradan çıkmış gibi gözlerini kısıyorlar.

Kalitesiz ve müstehcen olan her şeye katılabilmek için gizlice dışarı çıkan diğerlerinden biraz farklı olduğumu düşünmeyi seviyorum. Striptiz kulüpleri benim olayım değil ve gerçekliğimi uyuşturucularla değiştirme fikrini pek sevmiyorum. Şiirleri ve karaokeyi tercih ederim. İngilizcem bile daha iyi, yıllarca okumayla akıcı hale geldi, ancak bazen biraz aksanlı olsa da. (Tutkuyla konuştuğumda Brooklyn havam ortaya çıkıyor.) Yine de kot pantolon ve tişört giyerken herkes gibi görünüyorum. Ve Talmudical çalışmasında sahte bir derece yerine, gerçek bir eğitimim var.

2006’da Williamsburg’dan ayrıldıktan sonra, Bronxville NY’de bir kampüste bulunan liberal sanatlar koleji olan Sarah Lawrence College’a kaydoldum. Geçmişimi geride bırakıp sarı saçlı ve mavi gözlü kızlarla, ata binerek büyüyen ve baloya giden kızlarla arkadaş oldum. Uzun süre saçlarımı sarıya boyama fikriyle oyalandım. Her zaman, eğer ayrılırsam, doğrudan Hasid olmaktan, Yahudi olmayan biri olmaya geçeceğimi düşünürdüm, bunun yerine, basitçe Hasid olmaktan, eski Hasid olmaya, sarı saçlı ya da hayır olmaya geçtiğimi fark ettim.

Daha önce günahkar olduğunu bildiğim her şeye karşı bir takıntıyla tüketildim. Yaptığım her şeyde farklı bir zevk duygusu vardı: İlk kez halka açık dans ettiğimde çok keyif vericiydi, ilk kez bir Guinness’in yarısından içtim ve bir çocukla ilk flört ettiğimde çok güçlü hissetim.

Genç bir kız olarak erkeklerin yapmasına izin verilen her şeyi yapabilmeyi arzuluyordum. Sigara içemedim çünkü bu erkeklerin dikkatini çekerdi… Kendi hayatının direksiyonunda olmaktan daha büyük bir heyecan var mıydı? Tabii, sigara içmek benim için kötüydü. Yine de şimdi yaptım – ve hala yapıyorum – çünkü bu bana kendi kararlarımı verme gücümün olduğunu hatırlattı. Bunda pek iyi değildim ama yine de nefes alma özgürlüğüne değer verdim.

Küfür başka bir hoşgörü idi (seküler çevrelerde kötü üremenin bir işareti olabilir, ancak her küfür söylediğimde hala biraz heyecan hissediyorum). İncir ve cevizli turta üzerinde dinlenen bir kıvırcık prosciutto gördüğümde ilk kez domuz eti denemeye başladım. Herhangi bir soğuk et parçası gibi görünüyordu, bu yüzden onu ağzıma koydum. Sadece ben yuttuktan sonra arkadaşım “Domuzu yedin!” dedi. Hasidik toplumda neden böyle bir tiksinti uyandırdığını anlamak zor, çünkü tadı lezzetliydi.

Başlangıçta küçük şeyler beni mutlu etmeye yetiyordu. Her şeyin yeniliğine kapılmıştım; Önümde kaç tane “ilk seferin” olduğunu bilmek ayrı bir zevkti ve kilometre taşlarını aşmanın heyecanı vardı. On yılda çoğu gencin başardığı şeyi, bir yıl içinde acele etmeyi başardım.

Bir süre sonra bana yasak olanı yeterince denediğime ikna olunca daha önemli şeyler düşünmeye başladım. Her seçimde, sadece geçerli bir fikrim olduğunu bilmenin heyecanı için oy vermeye özen gösterdim. Hasidik toplumda bir kadın olarak, topluma tekil katkım, evlenme ve çocuk sahibi olma yeteneğime dayanıyordu. Rolüm özel ve kutsaldı, ama kesinlikle oynayabileceğim tek roldü. Ev hanımı. Anne. Her şey için kocama güvenebilirdim. Üniversitedeki hocalarım ve sınıf arkadaşlarım anında bana eşitmiş gibi davrandıklarında ve fikirlerimi dikkate almaya değer gördüklerinde, sanki uzun bir yağmurun ardından güneşmiş gibi kabul edilmelerinin tadını çıkardım. Gazeteler okudum ve siyaset hakkında konuştum, her ciddiye alınışımda biraz şaşırdım. Tepkilerden korkmadan sorular sordum; Eleştirilip eleştirilmeyeceğimi merak etmeden kararlar verdim.

Ama özgürlüğümden zevk alırken, suçluluk ve köksüzlük hisleriyle de boğuştum. Dış dünyanın bir parçası olmayı istemekle bunun imkansız bir hedef olduğuna kendimi ikna etmek arasında kalmış hissettim. Bu sürekli öz-bilinç hali, kim olduğumun ve dünyayı nasıl gördüğümün ayrılmaz bir parçası haline geldi. Bu bittiğinde, belki o zaman resmi bir Yahudi olmayan kişi olurum.

Karışmak için gereken her şeyi yaptım. İthal bira içtim. Kotumu parçaladım. Saldırgan feminist rap dinledim ve bağımsız filmler izledim. Beni diğer öğrencilerden farklı kılan, herkesten dört yaş büyük olmamdı ve sınıf bittiğinde oğlumu bara gitmek yerine kreşten almaya gitmem oldu.

17 yaşındayken büyükbabam, altın bukleler ve köse olan genç bir Talmud alimiyle evliliğimi ayarladı. Böylesine genç yaşta bekar bir anne olmanın yolu buydu. Bunu, oğlumun dadısı ya da daha kötüsü hamile bir anne olduğumu düşünen tanıştığım herkese açıklamak istiyorum. Ancak korumayı kullanmayı unutan genç bir kızın hikayesi gerçeklerden daha basit ve insanların varsayımlarına izin veriyorum.

Oğlum Hasidik toplumunda kalsaydı, her gün dokuzdan beşe kadar İbrani okuluna gidiyordu ve büyük olasılıkla onlara yardım etmek için bir lise diploması bile olmadan gerçek dünyaya atılan genç adamlardan birine dönüşecekti. Bu fırsat çağında böyle bir yoksunluk benim için düşünülemez. Oğlum büyüyüp astronot veya veteriner olabilir. Bu onun seçimi. Talmud alimi olmak istiyorsa, bu da sorun değil. Ama isterse üniversiteye gitme şansı olacak ve biz de bir parça suçluluk hissetmeden aç tırtıllarla ilgili kitaplar okuyor olacağız.

23. doğum günümün arifesinde evliliğimden ve dinimden sonsuza dek uzaklaştım, oğlumdan başka hiçbir şey ve kıyafetlerle dolu çöp torbaları. Telefon numaramı ve adresimi değiştirdim ve nerede olduğumu kimseye söylemedim. Kanı benimkiyle aynı olan insanlara büyük ihtimalle sonsuza dek uzaklaştım.

Tanrı şimdi saçımı açmamı, bir araba sürmemi veya felsefe okuduğumu umursamıyor gibiydi. Kuralları çiğnemiştim ve posterdeki aktris gibi bunu bir anı olarak yazarak göstermeye başlamıştım. Topluluktan çıkma cesaretine sahip olanların sessizce sıyrılıp, ana akım toplumun cehenneminde kaybolmaları bekleniyorlardı. Özellikle de asi bir kadınsa. Hasidik toplumdaki çatlaklardan kaçmanın yolunu ve bağımsızlığını bulmak erkekler için daha kolay. Kadınlar hızla bağlanır, finansal ve duygusal olarak erkeklere bağımlı hale gelir ve nadiren dış dünyayı keşfetme fırsatlarıyla karşı karşıya kalırlar.

Genel olarak, dışlanmak beni farklı olmak kadar üzmüyor. Tanınmaz olduğum için kendimle gurur duyuyorum; İnsanların benim hangi etnik köken olduğumu tahmin etmeleri ve Lübnanlılardan Kızılderililere kadar uzanan yelpazeyi çalıştırması hoşuma gidiyor. Geldiğim yere tam olarak parmağınızı koyamıyorsanız, o zaman iyi bir iş çıkardım demektir. Gerçek şu ki, kot pantolon ne kadar sığsa veya sigara parmaklarımın arasında ne kadar şık görünürse görünsün, Hasidic olan parçamı asla silemeyeceğim.

Bununla gurur duymayı öğrendim fakat buraya gelmem uzun zamanımı aldı. Yeni bağlar kurdum ve arkadaşlarımın ailem olduklarını düşünmeye karar verdiğim her konuda beni desteklediklerini ve beni olduğum gibi kabul ettiklerini keşfettim. Ve ailenin neyle ilgili olduğunu anlamaya başladım…

Feldman, Williamsburg, Brooklyn, New York City‘deki Hasidic Satmar grubunun bir üyesi olarak büyümüştü.

Detaylıca Buradan İnceleyebilirsiniz; Satmar

Devam Edelim.

Annesi gruptan ayrıldıktan sonra, zihinsel engelli babası onu tek başına kaldıramadığı için o da büyük anne ve büyük babaları tarafından büyütüldü. İlk dili Yidiş (Yiddish) idi. İngilizce kullanması toplulukça hoş karşılanmadı. Çocuk Feldman topluluğunun katı kuralları altında çalıştırılıyordu, bundan bıktığını dile getiremeyip içini küçük notlar almaya ve kitap yazmaya veren Feldman. 17 yaşında aile baskısı ile evlenip 19 yaşında anne oldu.

365 Days (Gün) Benzeri Filmler

Deborah Feldman Hayatı Kırılma Noktası

2006 yılında kocasından ayrıldı ve Sarah Lawrence Koleji’nde edebiyat okumaya başladı. 2009’da oğlunu aldı, kocasını terk etti ve topluluk ile bağlantısını kesti. Yazmaya başladığı ve 2012’de yayınladığı otobiyografisi olan; Unorthodox: The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots, en çok satan biyografi haline geldi. 2014 yılında Feldman, Berlin’in Neukölln bölgesine taşındı ve yazar olarak çalışmaya devam etti. Kitapları Almanca’ya çevrildi ve Alman eleştirmenler tarafından iyi karşılandı, bu da Alman TV’deki çeşitli Talk Show’lar da görünmesine yol açtı.

Ardından 2018 de ilk yer aldığı İsveç – Alman ortak yapımı olan
#Female Pleasure ile kendini göstermeyi başarmıştı. 2020 de ise Netflix Orjinal yapımı olan Unorthodox Feldman’in hikayesini konu alan bir yapım oldu. Güçlü ve başarılı kadın yazar, hedefine ulaştı. Deborah Feldman Kimdir ? Unorthodox Yazarı

Deborah Feldman Kocası (Eşi) ile Evliliği

Dizi de tasvir edildiği gibi Deborah, New York Post’a kocasını nasıl “uyardığını” anlatmıştı: “Benim Fikirlerim var, bununla başa çıkamayabilirsin.” demişti.

Beni kaldırabilecek bir erkek değildi! Evlendikten sonra, kitaplarım evde buldu ve onlardan bana bahsetmedi. Onları yok saydı. Benden habersiz her şeyi anneme anlattı.

Deborah henüz on yedi yaşındayken evlendi. Evlenmeden önceden sadece iki kez bir araya gelmişlerdi.

Sorunlu Bir Evlilikti.

Deborah eskilerden bahsederken, kocasının bir yıl boyunca evliliklerine alışamadığından bahseder. Seks yapmayı inanılmaz derecede acı verici bir hale getiren vajinismus hastalığına yakalanmıştı ve atlattı. Ardından kocasından ve topluluktan büyük bir baskı ile karşılandığını söyledi.

ABC News ile yaptığı röportajda Feldman, evliliğini “Hayatımın En Aşağılayıcı Yılı” olarak nitelendirdi. Ve “Ruhumu Kaybettim.” dedi.

Deborah L. Feldman Kitapları

Kitapları henüz dilimize çevrilmedi fakat amazon üzerinden;

• İlk kitabı: Unorthodox: The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots
• İkinci kitabı: Exodus : A Memoir
• Üçüncü kitabı: Why We Drop Out : Understanding and Disrupting Student Pathways to Leaving School

Kitapları mevcut. Bir göz atın derim. Deborah Feldman Kimdir? Unorthodox Yazarı