Deborah Feldman Kimdir? Hayat?n? ve diziyi yak?ndan inceleyelim.
Unorthodox Netflix’de gösterime girdikten sonra ak?llarda kim bu “Deborah Feldman” sorusu eksik olmad?.
E?er atlamak isterseniz, konu ba?l?klar?:
Dizi ile ba?layal?m;
Dizinin Netflix‘de ki aç?klamas? ?öyle; Brooklyn’li Yahudi bir kad?n, görücü usulü evlili?inden ayr?l?p Berlin’e gelir. Burada bir grup müzisyen ona evlerini açar. Ancak geçmi?i onu burada da bulur.
Dizi Feldman’?n hayat?n? konu al?yor ve bizlere (kendisinden) kesitler sunuyor.
”Ortodoks Bir Kad?n ve Berlin, i?ler ba?lamadan ç???r?ndan ç?ktacak gibi.”
Dizinin esinlenildi?i kitap: Unorthodox: The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots
Türkçeye Çevrilmemi?tir.
Peki Kimdir Bu Deborah Feldman?
(17 A?ustos 1986 do?umlu), günümüzde Almanya’n?n Berlin ?ehrinde ya?ayan Amerikan bir yazard?r. 2012 de hayat?n? anlatan ve dizinin de konusu olan otobiyografisi Unorthodox: The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots‘u yay?nlam??t?r.
Deborah Feldman Hayat Hikayesi
“Brooklyn, New York’un siyah-beyaz taraf?nda büyüdüm. Ailemdeki erkekler siyah ?apkalar, siyah paltolar ve beyaz gömlekler giymi?lerdi, siyah-beyaz kitaplar okudular ve parlak renklerin ?eytan?n i?i oldu?unu söylediler.”
Ben de kitaplar okudum, ama bunlar ?branice de?il, ?ngilizceydi ve yasak halk kütüphanesinden geliyorlard? ayr?ca siyah beyaz sayfalar?nda yabanc?, heyecan verici bir dünya ile tan??t?m. Anne of Green Gables’da ki baharatl? k?z?l beni büyüledi; Küçük Kad?nlar’da ki cinsiyetler birbirine kar??mas? etkiledi ve devam etti, ancak çift cinsiyetli Jo’ya ne olursa olsun a??k oldum; ve Dickensian ?ngilizcesi kolay okumamas?na ra?men, yine de görkemli yanlar? ile kar??la?t?m.
?ngilizce kitaplar okudu?um için kötü bir k?z oldu?umu biliyordum. Siyah beyaz bir dünyada ya kötü ya da iyi olabilirsiniz. Yahudi ya da Yahudi de?il. Aras? yok! Belki bir shiksa gentile gibi k?rm?z? oje sürmedim, fakat kötü bir dünya da büyüyordum, kurgusal karakterler arac?l???yla vekaleten içinde ya??yordum bu ?ehrin. Bir kural? y?karsan?z, otomatik olarak Tanr?’n?n kara listesindesiniz. Büyükbabam ?ngilizcenin saf olmayan bir dil oldu?unu söylerdi ve onu herhangi bir ?ekilde kullanman?n ?eytan’? kalbimin komutan? olarak kullanmak anlam?na gelece?ini söylerdi. Hiç ?üphe yok ki, 10 ya??ma geldi?imde kalbim zaten tamamen karard?.
Hasidik toplulu?undan ayr?lmam?n hiç kimseyi ?a??rtmamas?ndan ?üpheliyim. Zeidy’imin öngördü?ü gibi, ?eytan taraf?ndan ba?tan ç?kar?ld?m. Bu küçük ?eylerle ba?lad?: ?effaf oje, ince göz kalemi, metroda bir yolculuk. Ama sonra dünyay? görmek, kot pantolon giymek, araba kullanmak, piyano çalmay? ö?renmek istedim – bunlar?n hepsi benim durumumdaki bir kad?n için imkans?z hayallerdi. Aç?kças? kitaplar i?e yarad?. Onlar? hiç okumam?? olsayd?m, bu arzular?n içimde ye?ermesi imkans?zd?.
Belki de bana günahkar dü?ünceler dü?ündüren sadece kitaplar de?ildi. Belki ba?kalar?ndan örnek ald?m. Elbette benden önce isyanc?lar vard?. Ruj süren ve dar eteklerle ana caddeden a?a??ya inen k?zlar vard?. ?ehre geldiklerinde ?apkalar?n? ç?karan, hamburger yiyip k?zlarla konu?an çocuklar vard?. Gerçekten yanl?? yapt???m tek ?ey, seküler kitaplar okumakt?.
Bir genç olarak Londra’y? ziyaret etti?imde Stamford Hill’de bir otobüs dura??nda durdu?umu hat?rl?yorum, Harrods’a gitmek için en yeni Harry Potter kitab?n? sat?n alabilmek için… Confidence ‘de seksi bir film afi?i dikkatimi çekti; dekolte bir mini elbise giymi? bir aktris, elleri kibirli bir ?ekilde kalçalar?na yerle?tirmi?ti.
Esmer oyuncuya yeniden hayranl?kla bakt?m. Hayal edebiliyor musun, dedim kendi kendime, böyle bir ?ey olmay?? Sadece havada kaybolmakla kalmay?p, y?llar sonra geride b?rakt?klar?ma muzaffer bir ?ekilde bakmak için yeniden ortaya ç?kmak? Bunun dü?üncesi beni heyecanland?rd?. Ayr?l?rsam, büyük bir ?ey olaca??m? biliyordum. Oyuncu de?il, ama belki JK Rowling gibi kitaplar yazard?m. Belki ben de bir posterde görünürdüm ve tüm kasaba yanlar?ndan geçerken benim hakk?mda dedikodu yapard?.
Asilerin hikayeleri al???lmad?k skandallard?. ?imdi, gittikçe daha ba?tan ç?karan yeni modernite dalgas?nda takip edilmesi imkans?z olan kurallara ayk?r? davranan bütün bir genç Hasid nesli var. ?Pod ça??nda, masum bir kitab? gerçekten de yasaklayabilir miyiz? Baz? Hasidler kurallar? nazikçe esnetmeyi tercih ederken, di?erleri onlar? aç?kça çi?niyor. Yine de, genç isyanc?lar, gemiden yeni ç?km?? göçmenler gibi ana ak?m kültüre ak?n ediyor, film biletleri ve erotik paçavralar sat?n almak için çat-pat ?ngilizceyi kullan?yorlar, beyaz gömleklerinin kollar?n? s?vayarak, maruz kalma eksikli?inden cildinin soluklu?unu ortaya ç?karmak için. Yan bukleler kulaklar?n?n arkas?na düzgünce s?k??m??, parlak güne? ?????nda sanki bir ma?aradan ç?km?? gibi gözlerini k?s?yorlar.
Kalitesiz ve müstehcen olan her ?eye kat?labilmek için gizlice d??ar? ç?kan di?erlerinden biraz farkl? oldu?umu dü?ünmeyi seviyorum. Striptiz kulüpleri benim olay?m de?il ve gerçekli?imi uyu?turucularla de?i?tirme fikrini pek sevmiyorum. ?iirleri ve karaokeyi tercih ederim. ?ngilizcem bile daha iyi, y?llarca okumayla ak?c? hale geldi, ancak bazen biraz aksanl? olsa da. (Tutkuyla konu?tu?umda Brooklyn havam ortaya ç?k?yor.) Yine de kot pantolon ve ti?ört giyerken herkes gibi görünüyorum. Ve Talmudical çal??mas?nda sahte bir derece yerine, gerçek bir e?itimim var.
2006’da Williamsburg’dan ayr?ld?ktan sonra, Bronxville NY’de bir kampüste bulunan liberal sanatlar koleji olan Sarah Lawrence College’a kaydoldum. Geçmi?imi geride b?rak?p sar? saçl? ve mavi gözlü k?zlarla, ata binerek büyüyen ve baloya giden k?zlarla arkada? oldum. Uzun süre saçlar?m? sar?ya boyama fikriyle oyaland?m. Her zaman, e?er ayr?l?rsam, do?rudan Hasid olmaktan, Yahudi olmayan biri olmaya geçece?imi dü?ünürdüm, bunun yerine, basitçe Hasid olmaktan, eski Hasid olmaya, sar? saçl? ya da hay?r olmaya geçti?imi fark ettim.
Daha önce günahkar oldu?unu bildi?im her ?eye kar?? bir tak?nt?yla tüketildim. Yapt???m her ?eyde farkl? bir zevk duygusu vard?: ?lk kez halka aç?k dans etti?imde çok keyif vericiydi, ilk kez bir Guinness’in yar?s?ndan içtim ve bir çocukla ilk flört etti?imde çok güçlü hissetim.
Genç bir k?z olarak erkeklerin yapmas?na izin verilen her ?eyi yapabilmeyi arzuluyordum. Sigara içemedim çünkü bu erkeklerin dikkatini çekerdi… Kendi hayat?n?n direksiyonunda olmaktan daha büyük bir heyecan var m?yd?? Tabii, sigara içmek benim için kötüydü. Yine de ?imdi yapt?m – ve hala yap?yorum – çünkü bu bana kendi kararlar?m? verme gücümün oldu?unu hat?rlatt?. Bunda pek iyi de?ildim ama yine de nefes alma özgürlü?üne de?er verdim.
Küfür ba?ka bir ho?görü idi (seküler çevrelerde kötü üremenin bir i?areti olabilir, ancak her küfür söyledi?imde hala biraz heyecan hissediyorum). ?ncir ve cevizli turta üzerinde dinlenen bir k?v?rc?k prosciutto gördü?ümde ilk kez domuz eti denemeye ba?lad?m. Herhangi bir so?uk et parças? gibi görünüyordu, bu yüzden onu a?z?ma koydum. Sadece ben yuttuktan sonra arkada??m “Domuzu yedin!” dedi. Hasidik toplumda neden böyle bir tiksinti uyand?rd???n? anlamak zor, çünkü tad? lezzetliydi.
Ba?lang?çta küçük ?eyler beni mutlu etmeye yetiyordu. Her ?eyin yenili?ine kap?lm??t?m; Önümde kaç tane “ilk seferin” oldu?unu bilmek ayr? bir zevkti ve kilometre ta?lar?n? a?man?n heyecan? vard?. On y?lda ço?u gencin ba?ard??? ?eyi, bir y?l içinde acele etmeyi ba?ard?m.
Bir süre sonra bana yasak olan? yeterince denedi?ime ikna olunca daha önemli ?eyler dü?ünmeye ba?lad?m. Her seçimde, sadece geçerli bir fikrim oldu?unu bilmenin heyecan? için oy vermeye özen gösterdim. Hasidik toplumda bir kad?n olarak, topluma tekil katk?m, evlenme ve çocuk sahibi olma yetene?ime dayan?yordu. Rolüm özel ve kutsald?, ama kesinlikle oynayabilece?im tek roldü. Ev han?m?. Anne. Her ?ey için kocama güvenebilirdim. Üniversitedeki hocalar?m ve s?n?f arkada?lar?m an?nda bana e?itmi? gibi davrand?klar?nda ve fikirlerimi dikkate almaya de?er gördüklerinde, sanki uzun bir ya?murun ard?ndan güne?mi? gibi kabul edilmelerinin tad?n? ç?kard?m. Gazeteler okudum ve siyaset hakk?nda konu?tum, her ciddiye al?n???mda biraz ?a??rd?m. Tepkilerden korkmadan sorular sordum; Ele?tirilip ele?tirilmeyece?imi merak etmeden kararlar verdim.
Ama özgürlü?ümden zevk al?rken, suçluluk ve köksüzlük hisleriyle de bo?u?tum. D?? dünyan?n bir parças? olmay? istemekle bunun imkans?z bir hedef oldu?una kendimi ikna etmek aras?nda kalm?? hissettim. Bu sürekli öz-bilinç hali, kim oldu?umun ve dünyay? nas?l gördü?ümün ayr?lmaz bir parças? haline geldi. Bu bitti?inde, belki o zaman resmi bir Yahudi olmayan ki?i olurum.
Kar??mak için gereken her ?eyi yapt?m. ?thal bira içtim. Kotumu parçalad?m. Sald?rgan feminist rap dinledim ve ba??ms?z filmler izledim. Beni di?er ö?rencilerden farkl? k?lan, herkesten dört ya? büyük olmamd? ve s?n?f bitti?inde o?lumu bara gitmek yerine kre?ten almaya gitmem oldu.
17 ya??ndayken büyükbabam, alt?n bukleler ve köse olan genç bir Talmud alimiyle evlili?imi ayarlad?. Böylesine genç ya?ta bekar bir anne olman?n yolu buydu. Bunu, o?lumun dad?s? ya da daha kötüsü hamile bir anne oldu?umu dü?ünen tan??t???m herkese aç?klamak istiyorum. Ancak korumay? kullanmay? unutan genç bir k?z?n hikayesi gerçeklerden daha basit ve insanlar?n varsay?mlar?na izin veriyorum.
O?lum Hasidik toplumunda kalsayd?, her gün dokuzdan be?e kadar ?brani okuluna gidiyordu ve büyük olas?l?kla onlara yard?m etmek için bir lise diplomas? bile olmadan gerçek dünyaya at?lan genç adamlardan birine dönü?ecekti. Bu f?rsat ça??nda böyle bir yoksunluk benim için dü?ünülemez. O?lum büyüyüp astronot veya veteriner olabilir. Bu onun seçimi. Talmud alimi olmak istiyorsa, bu da sorun de?il. Ama isterse üniversiteye gitme ?ans? olacak ve biz de bir parça suçluluk hissetmeden aç t?rt?llarla ilgili kitaplar okuyor olaca??z.
23. do?um günümün arifesinde evlili?imden ve dinimden sonsuza dek uzakla?t?m, o?lumdan ba?ka hiçbir ?ey ve k?yafetlerle dolu çöp torbalar?. Telefon numaram? ve adresimi de?i?tirdim ve nerede oldu?umu kimseye söylemedim. Kan? benimkiyle ayn? olan insanlara büyük ihtimalle sonsuza dek uzakla?t?m.
Tanr? ?imdi saç?m? açmam?, bir araba sürmemi veya felsefe okudu?umu umursam?yor gibiydi. Kurallar? çi?nemi?tim ve posterdeki aktris gibi bunu bir an? olarak yazarak göstermeye ba?lam??t?m. Topluluktan ç?kma cesaretine sahip olanlar?n sessizce s?yr?l?p, ana ak?m toplumun cehenneminde kaybolmalar? bekleniyorlard?. Özellikle de asi bir kad?nsa. Hasidik toplumdaki çatlaklardan kaçman?n yolunu ve ba??ms?zl???n? bulmak erkekler için daha kolay. Kad?nlar h?zla ba?lan?r, finansal ve duygusal olarak erkeklere ba??ml? hale gelir ve nadiren d?? dünyay? ke?fetme f?rsatlar?yla kar?? kar??ya kal?rlar.
Genel olarak, d??lanmak beni farkl? olmak kadar üzmüyor. Tan?nmaz oldu?um için kendimle gurur duyuyorum; ?nsanlar?n benim hangi etnik köken oldu?umu tahmin etmeleri ve Lübnanl?lardan K?z?lderililere kadar uzanan yelpazeyi çal??t?rmas? ho?uma gidiyor. Geldi?im yere tam olarak parma??n?z? koyam?yorsan?z, o zaman iyi bir i? ç?kard?m demektir. Gerçek ?u ki, kot pantolon ne kadar s??sa veya sigara parmaklar?m?n aras?nda ne kadar ??k görünürse görünsün, Hasidic olan parçam? asla silemeyece?im.
Bununla gurur duymay? ö?rendim fakat buraya gelmem uzun zaman?m? ald?. Yeni ba?lar kurdum ve arkada?lar?m?n ailem olduklar?n? dü?ünmeye karar verdi?im her konuda beni desteklediklerini ve beni oldu?um gibi kabul ettiklerini ke?fettim. Ve ailenin neyle ilgili oldu?unu anlamaya ba?lad?m…
Feldman, Williamsburg, Brooklyn, New York City‘deki Hasidic Satmar grubunun bir üyesi olarak büyümü?tü.
Detayl?ca Buradan ?nceleyebilirsiniz; Satmar
Devam Edelim.
Annesi gruptan ayr?ld?ktan sonra, zihinsel engelli babas? onu tek ba??na kald?ramad??? için o da büyük anne ve büyük babalar? taraf?ndan büyütüldü. ?lk dili Yidi? (Yiddish) idi. ?ngilizce kullanmas? toplulukça ho? kar??lanmad?. Çocuk Feldman toplulu?unun kat? kurallar? alt?nda çal??t?r?l?yordu, bundan b?kt???n? dile getiremeyip içini küçük notlar almaya ve kitap yazmaya veren Feldman. 17 ya??nda aile bask?s? ile evlenip 19 ya??nda anne oldu.
365 Days (Gün) Benzeri Filmler
Deborah Feldman Hayat? K?r?lma Noktas?
2006 y?l?nda kocas?ndan ayr?ld? ve Sarah Lawrence Koleji’nde edebiyat okumaya ba?lad?. 2009’da o?lunu ald?, kocas?n? terk etti ve topluluk ile ba?lant?s?n? kesti. Yazmaya ba?lad??? ve 2012’de yay?nlad??? otobiyografisi olan; Unorthodox: The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots, en çok satan biyografi haline geldi. 2014 y?l?nda Feldman, Berlin’in Neukölln bölgesine ta??nd? ve yazar olarak çal??maya devam etti. Kitaplar? Almanca’ya çevrildi ve Alman ele?tirmenler taraf?ndan iyi kar??land?, bu da Alman TV’deki çe?itli Talk Show’lar da görünmesine yol açt?.
Ard?ndan 2018 de ilk yer ald??? ?sveç – Alman ortak yap?m? olan
#Female Pleasure ile kendini göstermeyi ba?arm??t?. 2020 de ise Netflix Orjinal yap?m? olan Unorthodox Feldman’in hikayesini konu alan bir yap?m oldu. Güçlü ve ba?ar?l? kad?n yazar, hedefine ula?t?. Deborah Feldman Kimdir ? Unorthodox Yazar?
Deborah Feldman Kocas? (E?i) ile Evlili?i
Dizi de tasvir edildi?i gibi Deborah, New York Post’a kocas?n? nas?l “uyard???n?” anlatm??t?: “Benim Fikirlerim var, bununla ba?a ç?kamayabilirsin.” demi?ti.
Beni kald?rabilecek bir erkek de?ildi! Evlendikten sonra, kitaplar?m evde buldu ve onlardan bana bahsetmedi. Onlar? yok sayd?. Benden habersiz her ?eyi anneme anlatt?.
Deborah henüz on yedi ya??ndayken evlendi. Evlenmeden önceden sadece iki kez bir araya gelmi?lerdi.
Sorunlu Bir Evlilikti.
Deborah eskilerden bahsederken, kocas?n?n bir y?l boyunca evliliklerine al??amad???ndan bahseder. Seks yapmay? inan?lmaz derecede ac? verici bir hale getiren vajinismus hastal???na yakalanm??t? ve atlatt?. Ard?ndan kocas?ndan ve topluluktan büyük bir bask? ile kar??land???n? söyledi.
ABC News ile yapt??? röportajda Feldman, evlili?ini “Hayat?m?n En A?a??lay?c? Y?l?” olarak nitelendirdi. Ve “Ruhumu Kaybettim.” dedi.
Deborah L. Feldman Kitaplar?
Kitaplar? henüz dilimize çevrilmedi fakat amazon üzerinden;
- ?lk kitab?: Unorthodox: The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots
- ?kinci kitab?: Exodus : A Memoir
- Üçüncü kitab?: Why We Drop Out : Understanding and Disrupting Student Pathways to Leaving School
Kitaplar? mevcut. Bir göz at?n derim. Deborah Feldman Kimdir? Unorthodox Yazar?
Leave a Comment